Μηνιγγίωμα

Τα μηνιγγιώματα είναι οι πιο συχνοί ενδοκρανιακοί όγκοι (αποτελούν το 14-19% αυτών). Είναι στο 90% καλοήθεις και αναπτύσσονται από τις μήνιγγες, τα περιβλήματα δηλαδή τα οποία καλύπτουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό και συγκεκριμένα από την αραχνοειδή μήνιγγα. Είναι πιο συχνά στις γυναίκες.

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, αναπτύσσονται στην κυρτότητα του κρανίου κοντά στη μέση γραμμή και στην περιοχή μεταξύ μετωπιαίου και κροταφικού λοβού στη λεγόμενη σφηνοειδή ακρολοφία. Στο 8% των περιπτώσεων είναι πολλαπλά.

Περίπου 30% των μηνιγγιωμάτων παραμένουν σταθερά σε μέγεθος κατά την παρακολούθησή τους σε βάθος 3 ετών.

Η ιονίζουσα ακτινοβολία είναι ο μόνος αποδεδειγμένος εξωγενής παράγοντας κινδύνου για τη δημιουργία τους. Γενετικοί παράγοντες υπάρχουν στη νευροϊνωμάτωση τύπου 1 και 2.

Μηνιγγίωμα εγκεφάλου: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα μηνιγγιώματα πιέζουν ευαίσθητες δομές του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα, αναλόγως τη θέση και το μέγεθός τους.

Τέτοια συμπτώματα είναι: Επιληπτικές κρίσεις, διαταραχές όρασης, όσφρησης, ακοής, απώλεια μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης, απάθεια, διαταραχές κινητικότητας ή αισθητικότητας των άκρων, προβλήματα στην ισορροπία και στον συντονισμό των κινήσεων, επίμονοι πονοκέφαλοι κυρίως το βράδυ ή το πρωί, ναυτία, εμετοί. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να παρεμποδιστεί η φυσιολογική ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται υδροκεφαλία.

Πώς διαγιγνώσκεται το μηνιγγίωμα;

Η διάγνωση τίθεται από τον Νευρολόγο μέσω της αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου. Εάν διαπιστωθεί όγκος, ο ασθενής απευθύνεται σε Νευροχειρουργό εξειδικευμένο στους όγκους εγκεφάλου και ειδικότερα στους όγκους βάσης κρανίου, με εμπειρία σε άκρως εξειδικευμένες σύγχρονες τεχνικές.

Ο έμπειρος Νευροχειρουργός μελετώντας τις απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί σε πολύ μεγάλο βαθμό να διαπιστώσει εάν πρόκειται για καλοήθες μηνιγγίωμα ή υπάρχουν λόγοι που παραπέμπουν σε πιο επιθετική συμπεριφορά του όγκου. Μόνο η βιοψία όμως μπορεί να δώσει σαφώς τον τύπο του όγκου. Επίσης, μπορεί αναλόγως του σημείου που εντοπίζεται ο όγκος να προταθούν και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις.

Κατηγοριοποίηση μηνιγγιωμάτων

Τα μηνιγγιώματα κατατάσσονται σε τρείς κατηγορίες, ανάλογα με τους ιστολογικούς τους χαρακτήρες και την πιθανότητα να υποτροπιάσουν:

Βαθμού Ι (καλοήθη):

Πρόκειται συνήθως για βραδέως εξελισσόμενους όγκους. Αποτελούν το 70-80% των περιπτώσεων. Μερικές φορές είναι ασυμπτωματικά και δε χρήζουν αντιμετώπισης, πέρα από έναν τακτικό επανέλεγχο. Αν αφαιρεθούν ολικά, επανεμφανίζονται σε ποσοστό <9%.

Βαθμού ΙΙ (άτυπα):

Είναι το 20-30% περίπου των μηνιγγιωμάτων. Αναπτύσσονται πιο γρήγορα και έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να επανεμφανιστούν έως και 30% μετά από θεραπεία.

Βαθμού ΙΙΙ (αναπλαστικά ή κακοήθη):

Είναι σπάνιοι όγκοι, συχνά με επιθετική συμπεριφορά και είναι πολύ πιθανό να υποτροπιάσουν (50%) ακόμη και μετά από ολική αφαίρεση. Χρειάζονται συμπληρωματική ακτινοθεραπεία.

Αντιμετώπιση μηνιγγιώματος μέσω χειρουργικής επέμβασης

Υπάρχει πιθανότητα κατά τον απεικονιστικό έλεγχο να διαπιστωθούν δύο ή και περισσότερα μηνιγγιώματα. Κατά το χειρουργείο, αφαιρείται εκείνο που προκαλεί συμπτώματα ή και το δεύτερο εάν γειτνιάζει και εάν υπάρχουν άλλα, παρακολουθούνται.

Η χειρουργική επέμβαση είναι η θεραπεία εκλογής στις περισσότερες περιπτώσεις, ειδικά για ευμεγέθεις ή και συμπτωματικούς όγκους. Το θεραπευτικό πλάνο εξαρτάται όμως και από άλλους παράγοντες όπως:

• το σημείο εντοπισμού
• το μέγεθος
• τα συμπτώματα
• η ηλικία
• η γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς

Ο Νευροχειρουργός θα σταθμίζει τα οφέλη της θεραπείας και τις πιθανές επιπλοκές και μπορεί να συστήσει άλλες θεραπείες όπως ακτινοθεραπεία και ακτινοχειρουργική ή μόνο παρακολούθηση για ένα χρονικό διάστημα. Εάν ο όγκος παραμένει σταθερός επί σειρά ετών τα μεσοδιαστήματα της παρακολούθησης επιμηκύνονται.

Το χειρουργείο γίνεται για την ολική αφαίρεση του μηνιγγιώματος που προσφέρει πολύ υψηλότερα ποσοστά ίασης. Ωστόσο, εάν ο όγκος είναι ιδιαίτερα εκτεταμένος ή  αναπτύσσεται σε πολύ ευαίσθητες δομές του εγκεφάλου (π.χ. είναι διάχυτος μέσα στο σηραγγώδη κόλπο), μπορεί η ολική αφαίρεση να μην είναι ασφαλής και να επιλεγεί η υφολική επέμβαση. Δηλαδή να παραμείνει ένα μικρό τμήμα του όγκου, ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές.

Πώς διενεργείται η επέμβαση;

Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία, με σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές αν χρειάζεται και με την υποβοήθηση ενδοσκοπίου. Στόχος είναι μέσω μικρών τομών, με ελάχιστο τραύμα για τους ιστούς, να αφαιρεθεί ολόκληρο το μηνιγγίωμα, παρότι σε κάθε ασθενή υπάρχουν ιδιαιτερότητες (μέγεθος και θέση όγκου, μαλακός, σκληρός, ή αιμορραγικός όγκος κ.ά.).

Εάν επιτευχθεί η ολική αφαίρεση του όγκου, τότε η μετεγχειρητική πορεία στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών είναι χωρίς συμπτώματα και ελεύθερη νόσου. Δεν αποκλείεται όμως και στην ολική αφαίρεση η επανεμφάνιση του μηνιγγιώματος, καθώς αυτή έχει σχέση και με τον ιστολογικό του τύπο. Στην υφολική αφαίρεση του όγκου η πιθανότητα επανεμφάνισης αυτονόητα αυξάνει.

Όταν ο όγκος παρακολουθείται και δεν μεγαλώνει, σε ηλικιωμένους ασθενείς με σοβαρά συνοδά προβλήματα υγείας, το μηνιγγίωμα παρακολουθείται απεικονιστικά. Συνήθως σε σταθερά χρονικά διαστήματα ανά εξάμηνο ή χρόνο.

Ο Νευροχειρουργός Δρ. Νικόλαος Καραγεώργος κατέχει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση μηνιγγιώματος. Επικοινωνήστε σήμερα μαζί του για να σας κατευθύνει ανάλογα με τις ανάγκες σας.