Όγκοι σπονδυλικής στήλης

Τι είναι οι όγκοι σπονδυλικής στήλης;

Αναλόγως με την ανατομική τους θέση, οι όγκοι σπονδυλικής στήλης ταξινομούνται ως:

• Εξωσκληρίδιοι όγκοι σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι είναι οι συχνότεροι και προσβάλλουν τους σπονδύλους και τον επισκληρίδιο χώρο (κυρίως μεταστάσεις, και σπάνια αιμαγγείωμα, χόρδωμα, χονδροσάρκωμα, οστεοειδές οστέωμα).
• Ενδοσκληρίδιοι εξωμυελικοί όγκοι σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι αναπτύσσονται στις μήνιγγες του νωτιαίου μυελού (μηνιγγιώματα), στις ρίζες νεύρων που εξέρχονται από το νωτιαίο μυελό (νευρινώματα και νευροϊνώματα), ή κατά μήκος του τελικού νηματίου (επενδυμώματα).
• Ενδομυελικοί όγκοι σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι προέρχονται από τα κύτταρα της γλοίας του νωτιαίου μυελού (αιμαγγειοβλάστωμα, αστροκύττωμα, επενδύμωμα).

Αίτια εμφάνισης όγκων σπονδυλικής στήλης και συμπτώματα που παρουσιάζουν

Ο ακριβής λόγος ανάπτυξης όγκων στη σπονδυλική στήλη δεν είναι γνωστός. Έχουν βρεθεί διάφορα μεταλλαγμένα γονίδια, χωρίς όμως να υπάρχει μια εμπεριστατωμένη εξήγηση για την εμφάνισή τους. Σπανιότερα, οι συγκεκριμένοι όγκοι φαίνεται να εμφανίζονται στο πλαίσιο συγκεκριμένων συνδρόμων, όπως η νευροϊνομάτωση τύπου 2 ή το Σύνδρομο Von Hippel-Lindau.

Τα λεμφώματα μπορούν να παρουσιαστούν σε όλες τις ανατομικές θέσεις.

Το πιο συχνό αρχικό σύμπτωμα στους εξωσκληρίδιους όγκους της σπονδυλικής στήλης είναι ο πόνος που είτε είναι τοπικός ή αντανακλά στα άκρα.

Αναλόγως με τη θέση τους στη σπονδυλική στήλη και με τον τύπο του όγκου, μπορεί οι ασθενείς να παρουσιάζουν:

• Μυϊκή αδυναμία έως και πλήρη παράλυση
• Αστάθεια βάδισης και διαταραχές της ισορροπίας
• Δυσκολία πραγματοποίησης λεπτών κινήσεων
• Διαταραχές ή μείωση της αισθητικότητας (αιμωδίες, αίσθημα καύσου, μείωση της αίσθησης του πόνου, της θερμοκρασίας ή της αφής)
• Απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου
• Παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης

Πρωτοπαθείς όγκοι σπονδυλικής στήλης

• Μηνιγγίωμα: Αποτελεί όγκο των μηνίγγων όχι μόνο του εγκεφάλου αλλά και του νωτιαίου μυελού (σπανιότερα όμως).
• Χόρδωμα: Το χόρδωμα είναι ιδιαίτερα σπάνια μορφή πρωτοπαθούς όγκου. Εντοπίζεται συχνότερα στη βάση του κρανίου (στο απόκλιμα), αλλά μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε σημείο της σπονδυλικής στήλης (πιο συχνά στο ιερό οστό).
• Πλασμοκύττωμα: Είναι κακοήθης αιματολογικός όγκος, ο οποίος αναπτύσσεται είτε στους μαλακούς ιστούς της σπονδυλικής στήλης ή στους σπονδύλους.
• Οστεοειδές οστέωμα: Καλοήθης όγκος, ο οποίος μπορεί να εμφανιστεί εκτός από τα μακρά οστά των άκρων και στη σπονδυλική στήλη. Εκδηλώνεται με χαρακτηριστικό τον έντονο πόνο τη νύχτα.
• Γιγαντοκυτταρικός όγκος (οστεοκλάστωμα): Αποτελεί καλοήθη όγκο, ο οποίος μπορεί να εξαλλαχθεί σε κακοήθης και να μεταστατήσει στους πνεύμονες. Στην σπονδυλική στήλη εμφανίζεται κυρίως στην οσφυϊκή μοίρα. Μπορεί να οδηγήσει σε πιεστικά φαινόμενα στον νωτιαίο μυελό.
• Ανευρυσματική οστική κύστη: Ένας καλοήθης πάθηση με κίνδυνο να προκαλέσει κάταγμα σπονδύλου.
• Χονδροσάρκωμα: Συνιστά κακοήθη όγκο, του οποίου τα κύτταρα μοιάζουν με εκείνα του χόνδρου. Αναπτύσσεται κυρίως στα οστά και, μερικές φορές, στα μαλακά μόρια κοντά στα οστά της σπονδυλικής στήλης, πιέζοντας τις νευρικές δομές και προκαλώντας πόνο ή νευρολογικά συμπτώματα.
• Oστεοχόνδρωμα:  Είναι καλοήθης όγκος, σπάνια παρουσιάζεται στη σπονδυλική στήλη (μόνο το 1-4%) και συχνότερα στην αυχενική μοίρα (συνηθέστερα στον 2ο αυχενικό σπόνδυλο) προκαλώντας συμπτώματα ανάλογα με τον τρόπο ανάππτυξης και της θέσης του).
• Σπονδυλικό αιμαγγείωμα: Αποτελεί τον συχνότερο καλοήθη όγκο της σπονδυλικής στήλης και συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Η διάγνωσή του γίνεται τυχαία, σε περιπτώσεις μαγνητικής τομογραφίας λόγω οσφυαλγίας. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να μεγαλώνει και να προκαλέσει πίεση στον νωτιαίο μυελό ή τα νεύρα.
• Πολλαπλό μυέλωμα: Κακοήθης όγκος στο πλαίσιο αιματολογικής νόσου με πολύ συχνή προσβολή της σπονδυλικής στήλης, συνήθως στη θωρακική μοίρα, αλλά όχι μόνο. Μπορεί να προκαλέσει παθολογικά κατάγματα και νευρολογικά συμπτώματα.
• Για τους μεταστατικούς όγκους της Σπονδυλικής Στήλης, δείτε ΕΔΩ

Όγκοι σπονδυλικής στήλης: Διάγνωση και αντιμετώπιση

Τα αρχικά στάδια της διάγνωσης όγκου στη σπονδυλική στήλη περιλαμβάνουν την αξιολόγηση του ιστορικού του ασθενούς, καθώς και φυσική και νευρολογική εξέταση. Οι απεικονιστικές εξετάσεις, κατά κύριο λόγο η μαγνητική τομογραφία, είναι απαραίτητες για την τελική διάγνωση. Εάν ο όγκος είναι πρωτοπαθής, ο ιατρός θα πραγματοποιήσει βιοψία και ιστολογική εξέταση. Για τους κακοήθεις όγκους των σπονδύλων επιλαμβάνεται του πλάνου αντιμετώπισης το ογκολογικό συμβούλιο. Σε περίπτωση που έχει διαπιστωθεί μετάσταση σε μια θέση στη σπονδυλική στήλη, είναι απαραίτητο να ελεγχθούν και τα υπόλοιπα τμήματα της σπονδυλικής στήλης για πιθανές άλλες μεταστάσεις.

Ο γιατρός έχει στη φαρέτρα του εξετάσεις αιματολογικές, όπως οι καρκινικοί δείκτες, αλλά και πλήθος απεικονιστικών εξετάσεων, όπως η αξονική και μαγνητική τομογραφία, το σπινθηρογράφημα, το PET-scan και άλλες..

Η αντιμετώπιση ενός όγκου της σπονδυλικής στήλης εξαρτάται από τον τύπο του, τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής, την ιστολογική ταυτότητα που παρουσιάζει και τη γενικότερη κατάσταση του ασθενούς. Είναι απαραίτητη η συνεργασία πολλών ειδικοτήτων της ιατρικής: νευροχειρουργού, νευροακτινολόγου, ογκολόγου, παθολογοανατόμου και ειδικών στη θεραπεία πόνου. Σε γενικές γραμμές η χειρουργική αφαίρεση είναι θεμελιώδης για την αντιμετώπιση των όγκων σπονδυλικής στήλης. Αυτή μπορεί να είναι ολική ή μερική. Κάποιες φορές είναι απαραίτητη η σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης με σπονδυλοδεσία.

Σε περίπτωση που ο όγκος είναι κακοήθης, η χειρουργική επέμβαση οφείλει να συνοδεύεται από ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Ο Νευροχειρουργός Δρ. Νικόλαος Καραγεώργος είναι εξειδικευμένος στην Ενδοσκοπική Νευροχειρουργική Εγκεφάλου, καθώς και στην Ελάχιστα επεμβατική και Πολύπλοκη Χειρουργική της Σπονδυλικής Στήλης και του Νωτιαίου Μυελού. Διαθέτει πολυετή εμπειρία στο χώρο της Νευροχειρουργικής. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του και να κλείσετε το ραντεβού σας άμεσα.